Son dönem YKS adaylarının hem iç sesi hem de dış sesi olarak başlayalım söze…
Sınav kelimesinin eşdeğer anlamı haline gelen, her okuma yazmayı söküp eline kâğıt kalemi alan beşerlerin eşdeğer çağrısıdır ‘’kaygı’’.
Sınav kaygısı bireyin başarı düzeyini etkileyen bilişsel ve duyuşsal açıdan kişiyi sadece olumsuzluğa itmez. Normal zamanda kaygı kişi için olumlu bir durumdur. İstekli olmada, karar alma sürecinde, motivasyon kontrolünde alınan kararları hayata dökmeye, gerçekleştirmeye yol açan faktördür.
Ölçülü düzeyde kaygı durumu kişinin harekete geçmesinde ve sınav gibi durumların planlamasında önemli bir saç ayağıdır. Kaygı durumunun hiç olmaması isteksizlik ve planların yokluğu anlamına gelir. Kaygı; heyecan ve korku kavramlarıyla hep karışır. Sınav korkusu daha çok sınanma, aile ya da başkaları tarafından değerlendirilme korkusundan kaynaklanır.
Aşırı sınav kaygısı genellikle öğrenilmiş çaresizlik yaşayan, çalışma alışkanlıklarında yetersizlikler bulunan öğrencilerde daha sık ortaya çıkar. Heyecan, kaygı için önemli bir faktördür, insan önemsediği durumlar karşısında heyecanlanır, gerçekleşmesi için sabırsızlanır. Sınav heyecanını sadece olumsuz bir dönüt olarak görmemek gerekir.
Sınav beri mi geldi?
Öğrencilerimizin YKS sınavına hazırlık aşamasına, nadiren 2019 yaz aylarında, genellikle ise 2019 Eylül ayında başladığını varsayalım. Öğrenci kitlesinin %70’i için zaman dilimi bu şekilde işlemektedir. 10 aylık bir zaman diliminde inişler çıkışlar, hedefler, kitaplar, testler, denemeler birçok şey meydana gelir. Son dönemde COVİD19 salgınıyla birlikte öğrencilerimiz için en büyük avantajın yaşanılan karantina süreci olduğunu düşünüyorum.
Karantina olmasaydı ne olurdu?
Geçmiş yıllardaki öğrenci psikolojisinden yola çıkarak, bu süreçte nisan ayından itibaren öğrenciler okul, dershane vb. kurumları baskı ve zaman kaybı olarak görüp kendilerini eve kapatmak isteyecekler, devamsızlık ve rapor peşinde koşacaklardı. Aslında karantina süreci onlara istedikleri bu zaman dilimini sağlamış oldu.
Haziranda yapılacak olan sınavın temmuz ayına ertelenmesi ile sevindik mi? Kaygımız daha mı arttı?
Sık sık görüşüp, gözlemlediğim öğrencilerden somut veriler verecek olursam;
-Temmuz ayına ertelenen sınav, evde bulunan çalışma düzeyini daha esnek ve rahat bir seviyeye indirdi.
-Daha zaman var yaparım dediğimiz o bir aylık zaman dilimi erteleme ve kaçış duygularımıza merhem oldu.
-Bu haftaki çalışma programımı bitiremedim haftaya tamamlarım daha zaman var diyebileceğimiz 4 hafta tekrar öne alındı.
Durumu avantaja mı dezavantaja mı çevirmiştik? Bu tartışılır!
Güzel şeylerde oldu aslında. Sınav için verilen 30 dakikalık ek süre ve baraj puan sınırındaki 10 puanlık düşüş ile belki de 4 haftalık süreçte çalışarak elde edemeyeceğimiz fırsatlar yakaladık.
Şimdi kalan zamanımızda ne mi yapacağız?
-Unutmayın, duygularınızın en iyi rehberi sizsiniz!
-Öncelikle sınav kaygımızın nedenini somutlaştırarak, yetersiz çalışma, verimsiz çalışma, konu eksiklikleri gibi sorunları belirlemekle başlamalıyız.
-Belirsizlikler kaygı durumumuzu arttırmaya sebep olur. Zamanı planlayıp, belirleyici kararlar verelim.
– ‘’Motivasyon’’ kelimesinin Türkçe karşılığı “bir insanı belirli bir amaç için harekete geçiren güçtür”. Kendimize olumsuz, itici güç anlamlar yüklemeyelim.
-Sınavın kaygı gibi diğer bir saç ayağı da özgüvendir ölçülü bir özgüvenle odaklanalım.
– ‘’Sınavı kazanmak istiyorum.’’ gibi cümleler değil, üniversite ve bölüm hedefli ‘’Boğaziçi üniversitesini kazanmak istiyorum.’’, ‘’Psikoloji bölümünü kazanmak istiyorum.’’ gibi cümleler kuralım.
-Kişinin sınav hazırlık sürecinde kendini yorgun, bunalmış hissetmesi kaygı durumunu arttırır. Bu yüzden, güzel heyecanlarla ve düşüncelerle kendinizi başarıya odaklayın.
-Sınavdan önce, sınav sırasında ve sınavdan sonra kendinizi olumsuz hissettirecek düşüncelerinizi olumlu düşüncelerle değiştirerek, gerçekçi, fazla mükemmeliyetçi olmadan düşüncelerinizi yoluna koyun.
-Yapıcı düşünün kaygınızın performansınızı olumsuz yönde etkilemesine izin vermeyin.
-YKS sizi bir başarıya ve mutluluğa götürebilecek yollardan sadece biridir.
-Tek yol değildir!
-ÇÖZÜN KAYGIYI – TAKIN MASKEYİ!
Yazar : AYŞE YAZICI
