Samsun’a Yola Çıktık
İçinde bulunduğumuz hafta malumunuz 19 Mayıs gibi bir tarihi de içinde barındırmakta. Adeta tarihe yön veren bir yola çıkış. Biz de böyle bir haftada Bi Gezgin usulünce Samsun’a çıkalım, bakalım bizi orada ne gibi lezzetler bekliyor. Korona günlerinde sokağa çıkamayınca, şehirlerarası seyahat edemeyince eski hatıraları sizlere aktarır olduk. Samsun’a gerçek bir ziyaretim 2017 yılında gerçekleşti. Bu tarihten önce küçük molalarım olurdu.
Samsun Karadeniz’in tam da ortasında Kızılırmak sayesinde çokça bereketlenmiş, tüm Karadeniz’in aksine dağ silsilesiyle denizin arasında uzun bir deltaya yayılmıştır. Bu bereketli delta ovası çokça su kuşuna da ev sahipliği yapmaktaymış. Ben şehre Sinop üzerinden girdim ve dikkatimi çeken yol üzerindeki kuş süslemeleri oldu. Bölge onlarca türde binlerce kuşa ev sahipliği yapmaktaymış. Kızılırmak deltasındaki bu kuşların da yaşadığı su basar ormanlar UNESCO Kültür Mirası geçici listesine de girmiştir. Bu kuş cennetinde yaşayan türlerin bir kısmı da bölgede korumaya alınmış nesli tükenmekte olan bazı türlerdir.
Kızılırmak deltası, olarak bilinin bu geniş ve bereketli arazi tarım içinde çokça kıymetlidir. Fakat gönlümüzü yaralayan yakın zamana kadar tütün üretimi bölge için önemli bir geçim kaynağıyken bu günlerde çoğu tütün arazisi boş kalmıştır. Katma değeri bu denli yüksek ürünlerin tekrar üretimine başlanması gönlümüzden geçendir, tıpkı kenevir üretiminde olduğu gibi. Samsun deyince bu temenniyi etmeseydik olmazdı.
Samsun’da dikkatimi çeken bir özellik de spora olan destek oldu. Çokça tesis inşa edilmiş ve bunun karşılığında da 2017 yılında 23. İşitme Engelliler Olimpiyat oyunları burada yapılmıştır. Benim şehre ziyaretim olimpiyat etkinliğinden sonra oldu ama şehirde o hava hissediliyordu. Spor tesislerin süsleri hala üzerindeydi. Şunu da söylemeden geçmeyelim Samsun Atakum özel bir ilçe haline gelmiş. Sahil bandı çok kaliteli kullanılmış. Eğlenceli bir gece geçirmek isteyenlere tavsiyemizdir.
Binlerle yıllık geçmişi olan bir liman şehri ki iç bölgelerle kolay ulaşımı da var. Göç alır gelişir farklı kültürlerin etkileşimine girer. Böyle şehirlerin mutfakları da gayet bereketli olur. Mesela hadi bir örnek. Geçtiğimiz yıl bir tartışma vardı Samsun bu tartışmaya hiç dahil olmamış onu gördük. Bu şehirde menemen soğansız yapılıyor. Tereyağında biberleri iyice kavrulur, koyulan domatesler tamamen ezilir. Üzerine yumurtası kırılır ve kaşar rendelenir. Tamam kaşar menemene yakışır ama ben domatesi daha belirgin olan ve soğanlısını tercih ederim. Bu sebeple çok da uyuşamadık çakallı menemeniyle.
Karadeniz bölgesi tamamıyla hamuru güzel kullanmış buna çokça şahit olduk. Her şehrinde farklı şekillerde pideler gördük. Hatta ilçeler bile bu konuda yarışır olmuş. Samsun da bu yarıştan eksik kalmamış tabi. Bir tarafta kapalı usul Bafra pidesi diğer tarafta açık Terme pidesi. İkisi de güzel ikisi de leziz. Bafra pidesi ince hamurlu ve uzunca bir forma da sahiptir. Kıymalı ya da peynirli yapılır ve gayet gevrek bir pidedir. Her ne kadar kıymalı olması hasebiyle dikkatimi cezp etse de aslında benim tercihim Terme pidesinden yana. Açık pide her zaman daha yenilesi gelmiştir bana. Bu arada Terme pidesi de gayet ince hamurlu bir pide. İkisi de taş fırında pişirilmesi hasebiyle zaten odun ateşinin kokusunu hissettiriyor ama terme pidesinin çıtır çıtır tadı ayrı bir heyecan uyandırıyor. Bu pideyi yiyeceğiniz adresi de şuracığa iliştiriyorum. Çarşamba ilçesinde Galip Usta Pide Salonu.
Noktamızı küçük tatlı bir lezzetle koyalım. Samsun deyince akla ilk gelen ilk talı kıvırtma olabilir. Hafif şekerli, bol cevizli çıtır çıtır bir lezzet. Üzerine ise şerbet yerine eritilmiş yağ ekleniyor. Sonra bir çeşit burma tatlısı yörede adına “kocakarı gerdanı” deniliyor. Özel günlerin vazgeçilmezi konumunda şerbetli bir tatlı. Ama biz tatlı olarak bir sokak lezzetini tercih edenlerden olduk. Bafra bal kaymak dondurma. Bafra’da 50 yıldır bu işi Ballı Baba yapıyor. Tavsiyemiz olsun efendim.
Samsun gezimizi noktalarken yine tıka basa doymanın verdiği huzur ile aranızdan ayrılıyorum. 19 Mayıs Gençlik ve Spor Bayramımızı bu vesileyle Samsun ziyaretimiz ile kutlamış olduk. Yeni yerler ve tatlarla tekrar görüşmek ümidiyle hoşça kalın efendim.
Furkan Tandoğan
