PsikolojiYazılar

Çocuk Bu Şımarır!

 

Çocuklarda aşırı özgüvenden ve çocuğa fazla ilgi gösterilmesi sonucu ortaya bazı sıkıntılar çıkabilmektedir. Bunlardan birisi de çocukların her konuya dahil olup fikir belirtmek istemesi, bir şey istediği durumlarda çevresindekileri iknaya zorlaması durumu yani kısaca çocuklarda görülen şımarıklık davranışıdır. Bu haftaki yazımda çocukluk döneminde görülen şımarıklık davranışını, bu davranışın nedenlerini ve karşılaştığımız bu davranışta neler yapılabileceğinden bahsedeceğim.

Çocuklar Neden Şımarır?

Türk Dil Kurumu’na göre; “Kendisine gösterilen sevgi ve saygıdan veya verilen değerden yüreklenerek yersiz ve aşırı davranışlarda bulunmak.” şımarıklık kelimesinin açılımıdır.

Dünyaya gelen hiçbir bebek şımarıklık özelliğine sahip olarak doğmaz. İhtiyaçlarının olduğunu size belirtmek için ağlarlar. Bu dönemdeki ağlama, konuşamadığı için ihtiyaçlarını size anlatamadığından gayet doğaldır. Yani bebekler şımarmaz. Şımarma davranışını çocukluk döneminde kazanırlar.

Tutarsız ve kararsız anne baba tutumları çocuğun davranışlarını etkileyen en önemli faktörlerdendir. Bu nedenle en büyük görev aileye düşüyor. Çocuğun bir eylemi yapmasını istemediğinizde hayır diyorsanız bu hayır çocuğun size yaptığı şirinliklerle ya da diğer ebeveynin çocuğa daha ılımlı yaklaşması ile evete dönüşmesin. Çocuğa verdiğiniz cevaplarda tutarlı olun ki, o da yapabileceği ya da yapmaması gereken davranışları bilsin. Hayır dendiğinde o davranışı yapmaktan kaçınsın ve ısrar etmesin.

Çocuğa gereğinden fazla ilgi göstermekten kaçının. Dünya yalnızca onun etrafında dönüyormuş gibi davranmayın. Çok ilgi gösterilen çocuklar, çocukluk döneminde ‘şımarık’ diye adlandırılırken, ergenlik ve yetişkinlik çağına doğru egoist veya narsist bir kişilik yapısına sahip oluyor.

Eve misafir geldiğinde ya da bir misafirliğe gidildiğinde çocuklar şımarma ortamını çok rahat elde edebiliyorlar. Gözler çoğu zaman kendi üzerlerinde olsun isteyebiliyorlar. Salonun ortasında yalnızca kendisi konuşsun ve çevresindekiler yalnızca onunla iletişim kursun isteyebiliyorlar. Öncelikle bu durumun doğal olduğunu unutmayın. Her zaman gördüğü insanlardan farklı bir ortama giriyor ve o da kendi iletişimini kurmak isteyip, kendi yeteneklerini dışa aktarmak istiyor. Fakat bazen bu davranışlar çok uzun sürüp yetişkinler sohbet edemeyip tüm odak çocuklarda olmak zorunda kalabiliyor.

Bunun önüne geçmek için, böyle toplanmalardan önce çocuğu karşınıza alıp bir misafirlik ortamına girileceği bilgisi verilmeli. Eğer çocuğun yaşıtı başka bir çocuk varsa onunla oynayabileceği, dilediği oyuncakları yanına alabileceği söylenmelidir. Misafirlikte başka bir çocuk bulunmayacaksa çeşitli boyama kitaplarını ve boya kalemlerini bir çantaya koyması çocuğa söylenmelidir. Böylelikle içine dahil olacağınız ortamı çocuğa söyleyip ondan ne beklediğinizi, çocuğun ne yapmasını istediğinizi önceden söyleyerek çocuğa belli etmeden onu tembihlemiş olacaksınız.

Şımarık Çocuk ile Yaramaz Çocuk Ayrımı Nasıl Yapılır?

Şımarık çocuklarda isteklerin yerine gelmesi büyük önem taşır. İstekleri olmadığında kriz çıkarabilirler. Yaramaz çocukların istekleri yerine getirilmediğinde ise çocuksu bir üzüntü yaşasalar da bunu fazla uzatmazlar.

Yaramaz çocuklar, bir hatayı tekrarlamamak için özen gösterirler. Şımarık çocuklar ise ilk fırsatta yine hatayı tekrarlarlar.

Yaramaz çocuklar, yapabilecekleri şeyleri düşünüp gerçekleştirmeye koyulup yapamayacakları şeylerde biraz daha geride durmayı tercih ederlerken, şımarık çocuklar yapamayacaklarını bildiği halde abartılı bir özgüvenle her konuda kendilerini öne atabilirler.

Yaramaz çocuklar bazen kuralları çiğner. Şımarık çocuklar ise içinden geldikçe ve sıkça kuralları çiğneme davranışında bulunur.

Çocuk bu şımaracak tabi diyerek geçtiğiniz zamanlar düşündüğünüzden daha büyük bir etkiye neden olabilir. Bazen bir şey olmaz diyerek yaptığımız davranışların sonuçları bile sandığımızdan daha büyük etkilere yol açabiliyorken söz konusu çocuklar olduğunda bir kez daha düşünmemiz gerekir.

 

Özge Ertek

 

 

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu