Osmanlı Devleti, Birinci Dünya Savaşı’ndan yenik çıkmış ve dönemin hükümeti olan İttihat ve Terakki’nin önemli isimleri yurdu terk etmek zorunda kalmıştı. Onlardan biri de Talat Paşa idi. Talat Paşa, Almanya’ya gitmişti. Almanya’da gizli bir hayat yaşıyordu. Çünkü, Birinci Dünya Savaşı devam ederken 1915’te Ermeniler, Anadolu’nun bazı bölgelerinde ayaklanmalar çıkarmışlar, Türk köylerinde büyük ve acımasız katliamlar yapmışlar ve savaş esnasında Türkleri zor durumda bırakmışlardı. İttihat ve Terakki liderlerinden Enver Paşa ve Talat Paşa en makul seçenek olarak bu olaylara son vermek adına, olaylara karıştığı tespit edilen Ermenileri başka bölgelere zorunlu göç ettirmişlerdi. Bu olay tarihe Ermeni Tehciri olarak geçti. Fakat Ermeniler bunun bir soykırım olduğunu iddia ettiler ve bugüne kadar gelen Sözde Ermeni Soykırımı iddialarıyla bütün dünyada Türkiye’ye karşı lobi çalışmaları yürüttüler. İşte bu olayda karar verici mevkiinde bulunan Talat Paşa’yı intikamlarını almak için takip eden Ermeniler, Almanya’da bir suikast ile onu şehit etmek istiyorlardı ve ne yazık ki bunu başaracaklardı.
Bu hafta sizlere Mim Kemal Öke’nin “Duvardaki Kan” isimli kitabını önereceğim. Yukarda tarihsel sürecinden bahsettiğimiz Talat Paşa’nın Ermeni terörist Tehleryan tarafından şehit edilmesi olayını, yazarımız bu kitabında çok farklı bir şekilde ele alıyor. Talat Paşa’nın şehit edilmesine kadar geçen süreçte olayın çok güzel hikayeleştirildiğini görüyoruz. Özellikle Talat Paşa’nın ruh halini ve Millî Mücadele ile ilgili düşüncelerini ve desteklerini çok güzel yansıtmış. Çok akıcı ve duygu yüklü bir şekilde devam eden hikâyede hiç beklenmedik bir anda okuyucuya dramatik bir şekilde Talat Paşa’nın şehadeti aktarılıyor. Bu kısmı okuduktan sonra kitabı bir köşeye fırlattım ve uzun süre dokunamadım. Kitabın yanından gelip geçerken sanki orada o kitap yokmuş gibi davranıyordum. Hazmedemedim belki de Talat Paşa’nın öyle kahpece bir Ermeni tarafından şehit edilişini. Üç gün sonra tekrar kitabı elime aldım ve okumaya devam ettim. Kitabın devamında bu cinayetin ardından gerçekte yaşananları değil de yaşanması gerekenleri hikayeleştiriyor yazarımız. Ermeni terörist Tehleryan’ın duruşması yazar tarafından, Talat Paşa’nın şehadeti üzerinden Sözde Ermeni Soykırımı’nın tartışıldığı bir platforma dönüştürülüyor. Mahkeme tarafından zamanla gerçekler ortaya çıkarılıyor ve hikâyede yer alan karakterler Talat Paşa’nın ve diğer İttihatçı liderlerin nasıl bir komploya kurban gittiklerini, hangi uluslararası örgütlerin işin içinde olduğunu ve bu kahramanların nasıl yalnız bırakıldıklarını bir bir kendi ağızlarından anlatıyorlar.
“Duvardaki Kan” soluksuz bir şekilde okuyacağınız ve okurken duygu yükünü hissedeceğiniz bir roman olmuş. Roman diyorum fakat unutulmaması gereken nokta hikayeleştirilmiş bu olayın gerçek belgelere dayanıyor olmasıdır. Mim Kemal Öke, gerçek belgelere dayanarak gizli kalmış bir sır perdesini karakterlerin ağzından sizlere anlatarak aralıyor.
Öneri : Mehmet Caner Çavuş
