TarihYazılar

Buyurun Cenaze Namazına

 

4. Murad, Sultan I. Ahmet ve Kösem Sultan’ın oğlu olarak İstanbul’da dünyaya geldi. Ağabeyi II. Osman’ın Yedikule Zindanlarında isyancı yeniçeriler tarafından öldürülmesi üzerine amcası I. Mustafa tahta geçmiş fakat akli dengesi bozuk olduğu Şeyhülislam fetvası ile desteklenince yerine 11 yaşında ki IV. Murat geçmiştir. 17. Osmanlı Padişahı ve 96. İslam Halifesidir. 1623-1640 yılları arasında hükümdarlık yapmış, Bağdat ve Erivan’ı almış Bağdat Fatihi olarak anılmıştır.

Padişah olduğu dönem oldukça karışıktır. Yeniçerilerin başıbozuk hareketleri kargaşa dolu bir ortamı beraberinde getirmiş, Osmanlıda can ve mal güvenliği neredeyse kalmamış, hazine ise tükenme noktasına gelmiştir.

Küçük yaşta tahta geçmesi sebebiyle bir süre annesi Kösem Sultan ve Sadrazamlar devlet yönetiminde etkili olmuş, fakat bu süre zarfında her şeyin farkında olan Sultan kendini en iyi şekilde yetiştirerek kısa sürede yönetimi güçlü bir şekilde eline almıştır. Yaşanan hiçbir olayı unutmayan IV. Murat niyabetten kurtulur kurtulmaz tasarladığı devlet düzenini gerçekleştirmek özellikle atası Yavuz’u örnek olarak uygulamaya başlamıştır. Küçük yaşta yaşayıp gördükleri karakterine yansımış, sert mizaçlı acımasız bir yönetim uygulamıştır.

1630’ların başında büyük bir İstanbul yangını olmuş, IV. Murat bunu bahane ederek tütünü ve kahveyi yasaklatmış ve İstanbul’da ki kahveleri yıktırmıştır. Hatta tütün içenlerin öldürülmesine dair bir fetva çıkarttırmıştır. Bu yasakların asıl sebebi ise meyhane ve kahvelerin Yeniçeri ve isyancıların toplanma mekanı haline gelmiş olmasıydı. Özellikle ordu mensuplarından yasağa uymayanları çok sert bir şekilde cezalandırmıştır. Bu yasaklara uyulmasına çok önem vermiş öyle ki geceleri yanında güvendiği adamlarını alarak tebdil kıyafet kendisi bizzat dolaşırdı.

İşte şimdi size o gecelerden birinde Sultan’ın yaşadığı bir olayı anlatacağım;

Yine böyle bir gecede Miskinler Tekkesi civarında istihbarat üzerine gittikleri bir kahveden içeri girdiler. Hassas burnu içeride ki tütün ve afyon kokusunu derhal almıştı. Fakat içeride asayişi bozacak hiçbir görüntü yoktu. Murat Han ve Duçe Mehmet boş bir masa bulup oturdular, sağdan soldan konuşmaya başladılar. Çok geçmeden şiş göbekli, iri burunlu babacan kahveci “buyurun hele canlar.” dedi.

Murat Han sakin bir sesle “Kahvehaneleri yasak bilirdik biz.” dedi gülümseyerek. Öyledir diye yanıtladı kahveci aynı şekilde gülümseyerek “ama burası hatırlı ricalin muhafazası altındadır canlar merakta kalmayasınız.”

Murat Han “eh o halde cana can katan bir kahve yaptırırsın bize.” Kahveci Murat Han ve Duçe Mehmet şöyle bir süzdükten sonra umulmadık bir sesle “Tütünde içer misiniz canlar?” diye sordu.

“Hayır!” dedi bu kez sertçe Murat Han.

Şaşıran kahveci titrek bir sesle “Hele isminizi bağışlar mısınız yiğidim.” dedi

“Adım Murat.”

Adam bir an soluksuz kaldı kekeleyerek “Hanlığınız da var mıdır efendim?”

“Vardır.”

Kahveci usulca geriledi, gölgelerin içinden seçilmeyen gizli bir kapıyı iterek saklı bölmeyi ortaya çıkardı. İçeride yalnız tütün değil afyon kokusu yükseldiği anda anladı Murat Han. Adam içerideki dumanların ardında ki kalabalığa hitaben “AĞALAR!”  Dedi “BUYURUN CENAZE NAMAZINA!”  bunları söyledikten sonra da düşüp bayıldı.

Murat Han ve yaverinin katılarak güldüğü bu olay sonucu kahvede ki herkesi bir defalığına bağışladığını bildirdi Sultan ve Hassa Muhafızlarına derhal kahveyi yıkmalarını emretti.

Yapılan uygulamalar sebebiyle birilerine zalim demek merhametsizlikle suçlamak kolaydır. Zor olan ise zamanın koşullarını bilerek tek dertleri devletin devamlılığı olan devlet adamlarını anlamak, yaşadıkları zorlukları görmektir. Savaştan savaşa koşan çoğuna yaşlanıp dertsiz ölmek nasip olmamış ecdatla gurur duymaktır zor olan…

Hataları yoktur demek değildir bu. Demek istediğim yanlış anlaşılmasın hatasız kul olmaz sonuçta, ama yapılan hatalar devlet uğruna katlanılan mücadeleden daha büyük değildir. Tarihimizi sevmeniz ve anlamanız dileği ile…

 

  1. Mehtap Akdeniz

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu